خرید و فروش چک و سفته
يكشنبه, ۵ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۶:۵۰ ق.ظ
کالایی داریم که آن را در مقابل چک یک‌ساله به مبلغ یک میلیون تومان می‌فروشیم، اما بعد از مدتی، احتیاج به پول نقد پیدا می‌کنیم، پیش خریدار کالا (دهنده چک) یا هر شخص دیگری می‌رویم و چک یک میلیون تومانی یک‌ساله را به ۸۰۰ هزار تومان نقد، می‌فروشیم، به این کار در فقه شیعه «بیع دین» گفته می‌شود.
- از دیدگاه اکثر۱فقهاء، فروش دین به بدهکار و شخص دیگر، جایز است.
- بیع دین از نظر اکثر فقهاء، زمانی بدون اشکال است که گویای بدهی واقعی باشد، اما اگر چک و سفته، صوری باشد، خرید و فروش آن جایز نیست؛ زیرا واقعا بدهی وجود ندارد.
- یکی تسهیلاتی که بانکها پرداخت می کنند، بیع دین یا تنزیل دین یا اسکونت دین، می‌باشد، باید دین مذکور، ناشی از یک معامله واقعی تجاری نسیه بین متعهد چک و سفته و فروشنده آن به بانک باشد.
- بخاطر وجود اسناد صوری در کنار اسناد واقعی، باید بانک احراز کند که چک و سفته، حاکی از طلب حقیقی متقاضی می‌باشد.
۱. آیات عظام خامنه‌ای، تبریزى، سیستانى، فاضل، مکارم و نورى؛ تبریزى، جواد، استفتاءات جدید، ج1، ص 230، س 1102؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، ص 256، س 1032؛ سیستانی، توضیح المسائل، عملیات بانکی، م۲۸؛ خامنه‌ای، أجوبة الاستفتائات، س ۱۹۵۰.
:)